„Omnibus” to nieformalna nazwa unijnej dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 r., mającej na celu wzmocnienie ochrony konsumentów – w dużej mierze na rynku e-commerce.
Okres pozostawiony państwom Unii Europejskiej na jej wdrożenie do krajowego porządku prawnego minął 28 listopada 2021 r., a od dnia 28 maja 2022 r. państwa członkowskie zobowiązane są stosować przyjęte i opublikowane przepisy.
O czym przeczytasz w ty artykule?
1. Stan wdrożenia dyrektywy Omnibus w Polsce
2. 3 obszary zmian przewidzianych w dyrektywie, o których warto pamiętać
3. Opóźnienie we wdrożeniu dyrektywy a obowiązki polskich przedsiębiorców
Stan wdrożenia dyrektywy Omnibus w Polsce
Polska terminu wdrożenia dyrektywy Omnibus nie dotrzymała i stan ten trwa nadal, pomimo upływu daty przewidzianej dla obowiązku stosowania krajowych przepisów. I choć ustawa wdrażająca dyrektywę na gruncie krajowym jest przygotowywana od 2021 r., to do jej uchwalenia nadal relatywnie daleka droga. Ostateczne brzmienie przepisów według polskich regulacji nie zostało więc rozstrzygnięte, chociaż z projektu ustawy wiadomo m.in., że planowana jest aktualizacja w szczególności ustawy o prawach konsumenta, o ochronie konkurencji i konsumentów, o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym oraz o informowaniu o cenach towarów i usług.
3 obszary zmian przewidzianych w dyrektywie, o których warto pamiętać
Warto przypomnieć sobie, z czym przedsiębiorcy mierzą się w efekcie przyjęcia dyrektywy Omnibus.
Jakie więc istotne zmiany wprowadza dyrektywa, a tym samym czego póki co nie uregulował polski legislator przepisami, które powinny ją wdrażać? Są to m. in.:
Definicje - w tym wprowadzenie pojęć
- internetowej platformy handlowej,
- dostawcy internetowej platformy handlowej,
Obowiązki informacyjne:
- dodatkowe szczegółowe wymogi informacyjne w odniesieniu do internetowych platform handlowych, np.
- czy osoba trzecia oferująca towary, usługi lub treści cyfrowe jest przedsiębiorcą,
- informacje na temat sposobu, w jaki (o ile) obowiązki związane z umową są podzielone między osobę trzecią oferującą towary, usługi lub treści cyfrowe a dostawcę internetowej platformy handlowej,
- informacje dotyczące głównych parametrów decydujących o plasowaniu ofert przedstawionych konsumentowi w wyniku wyszukiwania,
- obowiązek przedsiębiorców informowania o indywidualnym dostosowaniu ceny w oparciu o zautomatyzowane podejmowanie decyzji, jeżeli jest ono stosowane,
- dodatkowe obowiązki informacyjne podmiotów gospodarczych w przypadku obniżania cen towarów lub usług,
- obowiązki informacyjne przedsiębiorców, którzy zapewniają dostęp do opinii konsumentów o produktach.
Sankcje:
- dyrektywa zawiera wytyczne dla sankcji stosowanych w przypadku naruszeń przez przedsiębiorców przepisów krajowych przyjętych na mocy dyrektywy, w szczególności w postaci kar finansowych,
- in. państwa członkowskie mają zapewnić, aby ich wysokość wynosiła co najmniej 4% rocznego obrotu podmiotu w państwie lub państwach członkowskich, w których doszło do naruszenia, a jeśli informacje o rocznym obrocie podmiotu nie są dostępne – co najmniej 2 mln euro,
- dookreślenie sankcji pozostaje w gestii każdego państwa członkowskiego.
Ponadto w grę wchodzą również inne zmiany w przepisach krajowych, które mogą zostać wprowadzone pośrednio w konsekwencji wdrożenia dyrektywy lub po prostu przy okazji jej wdrażania.
[contact-form-7 id="343" title="Newsletter_post"]
Opóźnienie we wdrożeniu dyrektywy a obowiązki polskich przedsiębiorców
W obecnym stanie zawieszenia spowodowanym brakiem krajowych regulacji, położenie w jakim znaleźli się przedsiębiorcy ratuje nieco brak bezpośredniego skutku dyrektywy dla jednostek. Co to oznacza?
Co do zasady przepisy dyrektyw nie mają bezpośredniego zastosowania, gdyż są kierowane do państw członkowskich, a nie jednostek. Oznacza to, że jednostka nie może się na nie powołać przy braku wprowadzenia dyrektywy w drodze krajowego aktu prawnego. Nawet jeśli w danym przypadku spełnione są przesłanki dla tzw. bezpośredniego skutku dyrektywy, ma ona skutek wertykalny, a nie horyzontalny – w takiej sytuacji istnieje możliwość powołania się przez jednostkę na przepisy dyrektywy w stosunku do państwa (skutek wertykalny), ale uprawnienie to nie jest już dostępne w stosunkach między jednostkami (skutek horyzontalny).
Przygotowanie firmy do wejścia polskich przepisów – czy warto wdrażać dyrektywę, czy lepiej poczekać na przepisy krajowe?
Wiedząc, jak brzmią przepisy dyrektywy oraz projekt polskiej ustawy, znamy więcej niż kierunek, w jakim nowe obowiązki przedsiębiorców zmierzają. Chociaż opinie na temat słuszności wdrażania zmian w działaniu przedsiębiorców na tym etapie prac nad polską ustawą są podzielone, to obecna wiedza na ten temat nie wyklucza podjęcia odpowiednich kroków, aby przygotować się na wdrożenie dyrektywy Omnibus w ramach przepisów krajowych. Wręcz przeciwnie. Tym bardziej, że póki co projekt polskiej ustawy przewiduje jedynie 14 dni na jej wejście w życie od momentu ogłoszenia.