Zmiana JDG w spółkę - jak i po co przekształcić jednoosobową działalność gospodarczą?

Jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG) to najpopularniejsza forma prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Działalność taką łatwo i szybko założyć, nie jest to drogie, a forma ta w założeniu ma być najprostszą z możliwych.

W myśl zasady "coś za coś", JDG to nie tylko same zalety. Prostota tej formy decyduje jednocześnie o jej ograniczeniach, a zmieniające się okoliczności prowadzenia działalności gospodarczej takie jak skala czy wzrost świadomości biznesowej, mogą nie tylko stanowić dobry powód do rozważenia transformacji, ale wręcz ją wymuszać. Zmianą formy prowadzonej działalności warto zainteresować się zwłaszcza, jeśli chcesz rozwijać swój biznes i jednocześnie zadbać o zwiększenie ochrony własnego majątku.

Dlaczego powinieneś rozważyć zmianę jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę, czy w grę wchodzą wszystkie rodzaje spółek prawa handlowego i jak to w ogóle zrobić? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w tym artykule.

Co oznacza zmiana jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę?

Na samym początku warto ustalić co zmiana formy prowadzonej działalności gospodarczej ma oznaczać. Celem takiej zmiany jest zachowanie pewnej ciągłości prowadzonej działalności i jej substratów.

Możliwy zakres zachowania tych elementów zależeć będzie od wybranej ścieżki działania. W każdym razie będzie to oczywiście substrat osobowy - osoba fizyczna prowadząca dotąd jednoosobową działalność gospodarczą, ale chodzi też o m.in. o majątek czy umowy.

W jaki sposób można zmienić formę jednoosobowej działalności gospodarczej na spółkę?

{{widget34}}

Zmienić formę prowadzonej działalności gospodarczej z JDG w spółkę można w zasadzie na dwa sposoby:

1. poprzez przeniesienie przedsiębiorstwa z JDG na spółkę (aport)

W tym przypadku przedsiębiorca najpierw zakłada spółkę, a następnie wnosi do niej swoje przedsiębiorstwo aportem do spółki. Jest to możliwe, ponieważ w płaszczyźnie prawnej wnoszone w ten sposób przedsiębiorstwo jest po prostu zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5) koncesje, licencje i zezwolenia;

6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8) tajemnice przedsiębiorstwa;

9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W ramach tej formuły można przyjąć jeszcze pewne jej wariacje, takie jak aport jedynie zorganizowanej części przedsiębiorstwa (tzw. ZCP), aport tylko poszczególnych składników majątku przedsiębiorstwa, a nawet sprzedaż zamiast aportu. Zmiana formy prowadzonej działalności w opisanym tutaj trybie sama z siebie nie powoduje zaprzestania prowadzenia JDG, więc taką samą działalność, tyle że przy wykorzystaniu innych jej składników, lub po prostu działalność inną niż dotychczas, można nadal równolegle prowadzić jako jednoosobowy przedsiębiorca.

2. poprzez przekształcenie w spółkę w ramach procedury Kodeksu spółek handlowych

W tym przypadku spółka powstaje w związku z ustaniem JDG. Określenie tego procesu mianem przekształcenia jest nieprzypadkowe, ponieważ jest to właśnie przekształcenie przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność (a właściwie formy prowadzenia przez niego działalności) w w spółkę. A to wszystko w ramach procedury opisanej w Kodeksie spółek handlowych.

Nie chodzi tutaj więc o oderwanie zorganizowanego zespołu składników przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej od przedsiębiorcy i przeniesienie go na spółkę, ale transformację jednej działalności w drugą. Przedsiębiorca przekształcany (podmiot A) staje się spółką przekształconą (podmiotem B) z chwilą wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców KRS (podmiotu B). Wtedy też przedsiębiorca ten staje się wspólnikiem powstałej spółki.

W co można przekształcić JDG?

Rodzaj podmiotu, w jaki przedsiębiorca może się przekształcić, zależy od przyjętego sposobu działania. W formule aportu do wyboru są wszystkie formy spółek przewidziane w Kodeksie spółek handlowych, o ile osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą będzie w stanie taką spółkę najpierw założyć. W przypadku na przykład spółki jawnej, do jej utworzenia potrzeba co najmniej dwóch wspólników, dlatego taka samodzielna (jednoosobowa) zmiana JDG w spółkę jawną nie będzie możliwa - potrzebny będzie drugi wspólnik do założenia spółki, a to następnie umożliwi wniesienie do niej przedsiębiorstwa.

Natomiast w przypadku przekształcenia przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczej, przepisy dopuszczają wyłącznie przekształcenie tej formy działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę kapitałową, czyli spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę akcyjną albo prostą spółkę akcyjną. Oczywiście do takiej spółki następczo mogą dołączać kolejni wspólnicy/akcjonariusze.

Warto też zaznaczyć, że z technicznego punktu widzenia przekształceniem JDG w spółkę należałoby określać właściwie tylko ścieżkę, w której wykorzystana zostaje procedura opisana w Kodeksie spółek handlowych.

Co trzeba zrobić, żeby przekształcić formę prowadzonej działalności w spółkę?

Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę w przypadku aportu wymaga zasadniczo:

1) założenia docelowej spółki do której składniki JDG miałyby zostać przeniesione, a więc zawarcie odpowiedniej umowy spółki i wpis spółki do rejestru przedsiębiorców KRS, przy czym trzeba tutaj pamiętać, że założenie spółki może wymagać zaangażowania notariusza (w zależności od rodzaju spółki),

2) przeniesienia składników przedsiębiorstwa do spółki' potrzebne do tego dokumenty oraz konieczność zaangażowania w tym celu np. notariusza zależne są od przyjętego sposobu przeniesienia (zasadniczo aport albo sprzedaż) i rodzaju składników.

W przypadku przekształcenia na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych (art. 584[1] i następne), do przekształcenia wymaga się:

1) sporządzenia planu przekształcenia przedsiębiorcy wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta;

2) złożenia oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy;

3) powołania członków organów spółki przekształconej;

4) zawarcia umowy spółki albo podpisania statutu spółki przekształconej;

5) dokonania w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia przedsiębiorcy przekształcanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Niektóre z tych dokumentów muszą zostać sporządzone w formie aktu notarialnego i dlatego konieczne jest zaangażowanie w procedurę nie tylko biegłego rewidenta, ale też notariusza.

Dlaczego warto przekształcić JDG w spółkę?

Zmiana formy prowadzonej działalności gospodarczej w spółkę niesie za sobą istotne korzyści, jak na przykład:

• rozdzielenie majątku osobistego od majątku spółki,
• dodatkowa ochrona osobistego majątku przedsiębiorcy (szczególnie w przypadku spółek kapitałowych),
• struktura właściwsza dla pozyskiwania inwestorów, partnerów biznesowych lub finansowania (w szczególności w przypadku spółek kapitałowych), ale też zaplanowania sukcesji w firmie rodzinnej,
• tzw. sukcesja praw i obowiązków - spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego, spółka przekształcona pozostaje co do zasady podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego przekształceniem (w przypadku przekształcenia zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych),
• spółka prawa handlowego często postrzegana jest jako bardziej wiarygodna forma prowadzenia działalności.

Wyzwania związane z przekształceniem JDG w spółkę

Przekształcenie działalności gospodarczej wiąże się też z pewnymi wyzwaniami, takimi jak:

• koszty przekształcenia (w zależności od sytuacji np. konieczność zaangażowania biegłego rewidenta, opłaty notarialne, koszty rejestracji w KRS),
• konieczność dopilnowania formalności, w zależności od przyjętej formuły złożoność procedury prawnej,
• potencjalna konieczność uzyskania zgód na przeniesienie praw lub obowiązków dotyczących przedsiębiorcy np. kontrahentów na przeniesienie (cesję) umów na tworzoną spółkę, organów na wydane zezwolenia (zasadniczo w przypadku procedury nie będącą przekształceniem w ramach przepisów Kodeksu spółek handlowych),
• wyższe koszty prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki.

Podsumowanie

Zmiana jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę to ważna decyzja, która może przynieść przedsiębiorcy wiele korzyści (np. o tym, że wspólnicy nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania sp. z o.o. możesz przeczytać na naszym blogu Czy wspólnik spółki z o.o. może odpowiadać za jej długi?).

Swoje zalety ma zarówno formuła aportu przedsiębiorstwa do spółki, jak i przekształcenia na zasadach Kodeksu spółek handlowych i każda z tych ścieżek wymaga podjęcia odmiennych formalnych czynności. Wybór optymalnej metody działania zależy od różnych czynników, takich jak rozmiar biznesu, jego rodzaj czy plany rozwojowe i wymaga przemyślanego zaplanowania, dostosowanego do celów oraz możliwości przedsiębiorcy. Warto przy tym skorzystać z pomocy prawnika i doradcy podatkowego, aby w pełni zrozumieć konsekwencje i zalety różnych rozwiązań, także w kontekście danego przedsiębiorcy.

Dlatego jeśli interesujesz się przekształceniem w spółkę, ale zastanawiasz się, jaki rodzaj spółki byłby dla Ciebie właściwy oraz w jakiej formule przeprowadzić przekształcenie, ustal cele takiej transformacji, rozważ za i przeciw danego rozwiązania, zaplanuj szczegóły, a finalnie - przejdź do działania, zostań wspólnikiem swojej nowej spółki i rozwijaj swój biznes dalej!

‍